Denk je aan zonnepanelen op of naast je woning? Dan is het een goed idee om je eerst in te lezen en deskundig advies in te winnen. Er zijn namelijk veel verschillende merken, soorten, maten en aanbieders. Daarnaast is je opbrengst niet alleen afhankelijk van het type panelen dat je kiest. De omvormer(s), plaatsingswijze en -locatie zijn minstens even belangrijk.
Hoe werken zonnepanelen en waar moet ik op letten?
Zonnepanelen zetten zonlicht om in elektrische energie. Dit doen ze met behulp van siliciumkristallen. Iedere zonnecel bestaat uit twee lagen silicium. Wanneer er licht op de cel valt ontstaat er spanning tussen deze twee lagen, waardoor stroom wordt opgewekt.
Polykristallijne zonnepanelen
Polykristallijne zonnecellen zijn gemaakt van vloeibaar silicium dat in een grote mal wordt gegoten. Polykristalijne hebben (donker) blauw uiterlijk en hebben een typerend ‘schervenpatroon’. Meestal worden de cellen van polykristallijne panelen in een aluminium frame geplaatst. Polykristallijne zonnepanelen zijn relatief goedkoop om te maken. Ze leveren hierdoor de meeste energie per geïnvesteerde euro.
Monokristallijne zonnepanelen
Het silicium in monokristalijne panelen wordt gecontroleerd en trager afgekoeld. Het resultaat is een lange staaf silicium. Deze plakken hebben een egale (nagenoeg) zwarte kleur. Monokristallijne panelen vallen minder op dan de polykristallijne panelen. Ook leveren monokristallijne zonnepanelen iets meer energie op dan de polykristallijne variant. Monokristallijne zonnepanelen zijn wel iets duurder. Het rustige uiterlijk en de iets hogere opbrengst maken deze panelen een goede optie voor de daken van huizen. De frames van monokristallijne zonnepanelen zijn meestal van aluminium.
Monokristalijn all-black
Monokristalijne panelen komen ook vaak in een ‘’all-black’’ variant waarbij de frames zwart gespoten zijn. Ook het paneel zelf is egaal zwart. Door hun egale zwarte kleur vallen deze all-black panelen nog minder op dan de standaard monokristallijne panelen.
High-performance
Heeft u weinig ruimte op uw dak? Denk dan eens aan ‘high-performance’ zonnepanelen. Dit zijn zonnepanelen die 10 tot 20% meer energie per vierkante meter op kunnen brengen dan normale monokristallijne panelen. Ze zijn wel een stukje duurder, waardoor ze zichzelf iets minder snel terugverdienen.
Prestaties vergelijken
Het vermogen van een zonnepaneel wordt uitgedrukt in wattpiek (Wp). Dat is het vermogen dat het paneel maximaal kan opbrengen onder de meest gunstigste omstandigheden. Op deze manier kunt u panelen goed vergelijken. Panelen hebben tegenwoordig een Wp tussen de 270 en 360 Wp. Hoe hoger de Wp hoe meer elektriciteit er wordt opgewekt, maar ook hoe duurder het paneel. Een paneel met een Wp rond de 320 is op dit moment het paneel met de beste kosten/batenverhouding.
Let niet alleen op de panelen maar ook op de omvormer
Een omvormer is een essentieel onderdeel van elke zonnepanelen-istallatie. Zonnepanelen wekken gelijkstroom op, terwijl Nederlandse huishoudens gebruik maken van wisselstroom. Om de met zonnepanelen opgewekte gelijkstroom om te zetten in bruikbare wisselstroom wordt gebruik gemaakt van omvormers. Er zijn verschillende soorten omvormers op de markt:
Traditionele string-omvormers
Traditionele string-omvormers zijn relatief goedkoop en hierom ook erg populair. Nadeel van stringomvormer is dat de opbrengst van elk paneel gelijk is aan die van het minst producerende paneel. Dit kan veel invloed hebben op de totale opbrengst wanneer er schaduw op één paneel valt, of wanneer één paneel onverhoopt kapot gaat. Ander nadeel is dat string-omvormers minder lang mee dan micro-omvormers of omvormers met power-optimizers.
Micro-omvormers
Micro-omvormers zijn een iets duurdere oplossing. In plaats van één centrale omvormer krijgt ieder paneel zijn eigen omvormertje. Hierdoor presteert ieder paneel altijd op de top van zijn kunnen.
Omvormer met power-optimizers
Net als bij een traditionele string-omvormer wordt in dit geval één omvormer voor de hele installatie gebruikt. Verschil is dat ieder paneel een eigen optimizer krijgt. Deze zorgen er net als micro-omvormers voor dat ieder paneel op zijn top kan presteren.
De voordelen van zonnepanelen:
- Zonnepanelen gaan erg lang mee (25 à 30 jaar).
- Je verdient je investering vaak al binnen 5 à 7 jaar terug.
- Op zonnepanelen zit meestal een langlopende opbrengstgarantie (vaak 20 of 25 jaar).
- Geen BTW op zonnepanelen.
- In Nederland wordt gesaldeerd op je opgewekte energie: de dagen waarop je te weinig energie voor jouw behoefte produceert worden zo ver mogelijk gecompenseerd door dagen waarop je over produceert.
- Heb je na saldering op jaarbasis nog steeds meer energie aan het net geleverd dan verbruikt? Dan kom je in aanmerking voor een terugleververgoeding over je overproductie. De hoogte van deze vergoeding is afhankelijk van je energieleverancier.
- Jouw eigen groene stroom. Geen last van stijgende energieprijzen.
Hoeveel zonnepanelen heb ik nodig en wat kost het ?
Gemiddeld brengt 1Wp in Nederland zo’n 0,88 kWh stroom per jaar op. Een paneel van 290 Wp wekt dus jaarlijks gemiddeld zo’n 255 kWh op. Een huishouden gebruikt in Nederland gemiddeld zo’n 3000 kWh stroom per jaar. Dit verbruik kan dus met 12 zonnepanelen worden opgewekt.
Uw jaarlijkse stoomverbruik / 0,88
Wp van zonnepaneel
= aantal panelen
Bij deze berekening is uitgegaan van een gemiddelde opbrengst. Ook het type omvormer, de oriëntatie van je dak en de locatie van je woning hebben invloed op hoeveel jouw panelen opwekken. Zo levert een dak op het zuiden meer op dan een dak op het oosten, en zal een zonnepaneel aan de kust gemiddeld iets meer opbrengen dan in oost-Nederland. Dit laatste komt doordat de Nederlandse kust gemiddeld iets meer zonuren per jaar ziet dan het oosten van het land.
Een installatie van 3000 Wp kost ongeveer inclusief montage 4100 euro excl. BTW (deze krijg je namelijk terug). Je bespaart 660 euro per jaar, dat is 55 euro per maand. Terugverdientijd van dit rekenvoorbeeld is 4100/660 is 6,2 jaar.
Advies nodig?
In ons advies ‘Optimaal Besparen’ kijken we uitgebreid naar de mogelijkheden om zelf een energie op te wekken met zonnepanelen. Ook de mogelijkheid van een zonneboiler brengen we in kaart.
Veelgestelde vragen
Hoe werken zonnepanelen?
Met zonnepanelen wordt in zogenaamde pv-cellen, gemaakt van sillicium, energie opgewekt. Dit gebeurt gelukkig ook als het wat minder zonnig is. Hierdoor renderen zonnepanelen ook in het regenachtige Nederland goed! De opgewekte stroom is ‘gelijkstroom’, en moet nog via een omvormer omgezet worden in de door ons gebruikte ‘wisselstroom’ (230 volt). Een goed systeem met de juiste omvormers is essentieel om maximaal rendement uit jouw panelen te halen.
Zit er veel verschil tussen merken en types zonnepanelen?
Ja, het rendement kan tussen verschillende modellen en merken zonnepanelen zomaar tientallen procenten verschillen. Ook de opstelling, manier van schakelen, en het type omvormer zijn belangrijk op de opbrengst te bepalen. Om het meeste uit jouw panelen te halen moeten ze correct geplaatst zijn.
Is mijn dak geschikt voor zonnepanelen?
Zonnepanelen zijn zowel op platte als op schuine daken te plaatsen. Het minimaal benodigde vrij dakoppervlak is ongeveer 6 vierkante meter.
Panelen werken het beste als ze op het zuiden georiënteerd staan. Er moet verder geen of zeer weinig schaduw op het beoogde dakdeel vallen omdat dit de opbrengst negatief beïnvloedt. Ook mogen panelen doorgaans niet minder dan 50cm van de rand van het dak geplaatst worden.
Onze adviseur kan een goede inschatting maken van hoeveel zonnepanelen je kunt plaatsen, en of dit rendabel zou zijn.
Wat is een omvormer?
Een omvormer zorgt ervoor dat de energie die door jouw panelen wordt opgewekt geschikt wordt gemaakt voor levering aan het energienet. De omvormer zet ''gelijkspanning'' geleverd door de panelen om in ''wisselstroom'' (230V). Er zijn verschillende manieren om je panelen aan omvormers aan te sluiten. Dit kan in string (serie), of apart. Het laatste levert vaak een beter rendement omdat een paneel dat minder functioneert door een defect of schaduw geen effect heeft op de prestatie van de omliggende panelen.
Wat is salderen?
Er zijn momenten dat je zonnepanelen overproduceren, bijvoorbeeld op een zonnige zomerdag of als je niet thuis bent. De opgewekte energie wordt dan teruggeleverd aan het elektriciteitsnet. Op dit moment ''loopt jouw meter achteruit''. In feite verkoop je de geleverde energie aan jouw energiebedrijf voor hetzelfde tarief als waarvoor je normaal stroom koopt. Zo kan je ondercapaciteit op andere momenten compenseren.
Verder lezen over de salderingsregeling? Dat kan op de website van consuwijzer >
Produceer je over het hele jaar meer dan je verbruikt? Dan bieden veel energieaanbieders een terugleververgoeding. Zij betalen jou een vergoeding die onder de prijs die je voor stroom betaalt ligt. Bij sommige leveranciers kan de vergoeding echter oplopen tot zo'n 50% van de aankoopprijs van stroom, waardoor terugleveren je nog steeds geen windeieren legt.
Worden mijn panelen minder efficiënt wanneer ze vies zijn?
In de regel houdt de regen je panelen schoon genoeg om een (bijna) optimaal rendement te blijven leveren. Sommige vuil, zoals vogelpoep, kan zodanig hardnekkig zijn dat een regenbui niet genoeg is om je panelen schoon te krijgen. Je kan in dit geval je panelen zelf reinigen. Maar let op! Schoonmaakmiddelen kunnen krassen op de panelen achterlaten. Deze kunnen de opwekking van energie negatief beïnvloeden. Gebruik daarom alleen water met een doek of zachte spons om vlekken te verwijderen. Ook het kalk uit kraanwater kan nadelige effecten op je panelen hebben. Hierom kan je bij het schoonmaken van je panelen het beste gedemineraliseerd water of gewoon regenwater gebruiken.